Hoofdstuk 1 - Inleiding.
Het doel van dit artikel is om de betekenis te begrijpen over echtscheiding en her-trouwen in de sociale en culturele context van datgene wat er in het NT over geschreven wordt, zoals het ook begrepen zou zijn door de toehoorders en lezers in de tijd van Jezus Christus en Paulus.
We gaan de volgende centrale vraag beantwoorden:
- Wat bedoelden Jezus Christus en Paulus, toen ze spraken over het huwelijk, echtscheiding en her-trouwen?
Voordat we deze vraag gaan beantwoorden is het belangrijk om naar de sociale, culturele en Bijbelse context als eerste te kijken, en de volgende vragen te beantwoorden:
- Wat was de historische zienswijze op echtscheiding en her-trouwen van de Joden en de omliggende volken in het Nabije Oosten, en welke zienswijze hielden de Joden er op het moment van Jezus prediking op na?
- Wat is de reden en/of aanleiding dat Jezus in Matt. 5:32,33 en 19:9 zegt “behalve op grond van immoraliteit (Gr. porneia)”?
- Welke culturele, sociale en Bijbelse informatie wordt niet gegeven in de passages in het NT, en om welke reden wordt hierover niets gezegd?
Hierna kijken we naar wat de eerste christenen hierover schrijven, en waarom en hoe zij tot hun interpretaties gekomen zijn.
Voor degenen die niet het gehele artikel willen lezen, wat we wel aanmoedigen om de aangedragen bewijsvoering in ogenschouw te nemen, volgt hier in vier punten de conclusie:
- Zowel Jezus Christus als Paulus veroordeelden echtscheiding op NIET rechtmatige gronden, en ontmoedigden echtscheiding zelfs als er rechtmatige gronden voor waren.
- Zowel Jezus als Paulus bevestigden de gronden voor rechtmatige echtscheiding zoals die in het OT vermeldt zijn in Exodus 21 en Deut. 24.
- De door Jezus en Paulus aanvaarde gronden voor een rechtmatige echtscheiding in het OT waren; overspel (Gr. Porneia), verwaarlozing op materieel en emotioneel gebied, en fysiek of geestelijke misbruik.
- Zowel Jezus als Paulus veroordeelden het her-trouwen na een onrechtmatige echtscheiding, maar niet na een echtscheiding op rechtmatige gronden (zoals die vermeldt zijn in het OT).
We beseffen dat deze conclusies nogal verschillen van de traditionele christelijk visie van deze passages betreffende echtscheiding en her-trouwen in het NT. De reden voor deze veranderende uitleg komt doordat al snel in de eerste eeuw (en zeker na 70 AD) de historische context waarin Jezus deze uitspraken deed, verdween en er logischerwijs andere conclusies getrokken c.q. interpretaties aan werden verbonden. Maar hierover meer in hoofdstuk 10 en 11.
Wel is duidelijk dat, zowel de joden als christenen uit de eerste eeuw, het OT aannamen als God’s Woord waarbij het voor de Joden de basis voor hun ethische vraagstukken was. Daarom is het van essentieel belang om te weten wat het OT hierover schrijft. Want de toehoorders van Jezus (Joden) waren hiervan op de hoogte van, en dus ook wat de rechtmatige gronden op basis van het OT waren om te echtscheiden en te her-trouwen.